Amerika Afganistan I Ne Zaman Işgal Etti ?

Sude

New member
Amerika'nın Afganistan'ı İşgali: Tarihsel Bir İnceleme



Afganistan, tarih boyunca çeşitli güçlerin ilgisini çekmiş bir ülke olmuştur. Ancak, Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) Afganistan'ı işgali, 21. yüzyılın başlarında gerçekleşen önemli bir askeri ve siyasi olaydır. Bu makalede, Amerika'nın Afganistan'ı işgal etme sürecine ve bu olayın uluslararası politika üzerindeki etkilerine odaklanacağız.



11 Eylül 2001 Saldırıları ve Sonuçları



Amerika Birleşik Devletleri'nin Afganistan'ı işgal etme süreci, 11 Eylül 2001'deki terörist saldırılarla doğrudan ilişkilidir. Bu tarihte, El Kaide terör örgütü tarafından gerçekleştirilen koordineli saldırılar sonucunda, New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'nin ikiz kuleleri yıkılmış ve Washington, D.C.'deki Pentagon'a saldırılmıştır. Bu olay, ABD tarihindeki en yıkıcı terörist saldırılardan biri olarak kabul edilmektedir. Yaklaşık 3.000 kişinin hayatını kaybettiği bu saldırılar, Amerika'nın dış politika stratejisini köklü bir şekilde değiştirmiştir.



Saldırıların ardından, ABD hükümeti, El Kaide'nin lideri Usame bin Ladin'i ve örgütünün diğer üyelerini barındıran Taliban hükümetini hedef alacağını açıklamıştır. Taliban, Afganistan'daki radikal İslamcı bir grup olarak biliniyordu ve El Kaide'ye koruyucu bir sığınak sağlamaktaydı. Bu durum, Amerika'nın Afganistan'a askeri müdahale kararını hızlandırdı.



İşgalin Başlangıcı: Operation Enduring Freedom



ABD, Afganistan'ı işgal etme kararı aldıktan sonra, 7 Ekim 2001'de “Operation Enduring Freedom” (Sonsuz Özgürlük Operasyonu) adlı askeri operasyonu başlattı. Bu operasyonun amacı, Taliban hükümetini devirmek ve El Kaide'yi etkisiz hale getirmekti. Operasyon, ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri tarafından gerçekleştirildi ve hızla büyük bir askeri başarı sağlandı.



Başlangıçta, ABD'nin hava bombardımanları ve özel kuvvetler, Taliban güçlerini ve El Kaide'nin askeri altyapısını hedef aldı. Bu bombardımanlar, Taliban'ın kontrolündeki şehirlerin ve bölgelerin hızla düşmesine neden oldu. Özellikle Kandahar ve Kabil gibi büyük şehirler, koalisyon güçlerinin denetimine geçti.



Taliban Rejiminin Çöküşü ve Sonrası



Taliban hükümeti, hızlı bir şekilde çökmüş olmasına rağmen, Afganistan'daki savaş, birkaç yıl boyunca devam etti. Koalisyon güçleri, ülkenin çeşitli bölgelerinde Taliban'ın yeniden güçlenmesini engellemeye çalıştı. Ancak, ülkenin farklı bölgelerinde Taliban'ın gerilla savaşları ve direniş gösterdiği durumlar yaşandı.



Amerika'nın Afganistan'daki askeri varlığı, uzun yıllar sürdü. 2001'de başlayan işgal, yıllar içinde genişleyen bir çatışmaya dönüştü. ABD, Afganistan'da demokratik bir hükümet kurma çabalarına ve altyapı geliştirme projelerine de odaklandı. Ancak, bu süreç, ülkenin siyasi ve sosyal yapısındaki zorluklar nedeniyle karmaşık hale geldi.



Uluslararası Tepkiler ve İç Politika



Amerika'nın Afganistan'ı işgali, uluslararası düzeyde çeşitli tepkilere yol açtı. Bazı ülkeler, ABD'nin bu hamlesini terörizme karşı meşru bir mücadele olarak destekledi. Diğerleri ise, işgalin uluslararası hukukun ihlali olduğunu ve bölgedeki istikrarsızlığı artırabileceğini savundu.



ABD iç politikasında da Afganistan savaşının etkileri büyük oldu. Savaşın uzun sürmesi, Amerikan kamuoyunda giderek artan bir eleştiri ve karşıtlık oluşturdu. Savaşın mali yükü, Amerikan ekonomisi üzerinde baskı oluşturdu ve bu durum, hükümetin bütçesi üzerinde de etkili oldu.



Sonuç ve Çekilme Süreci



Amerika Birleşik Devletleri, Afganistan'dan çekilme sürecine 2020'de başlamış, 2021 yılında ise resmi olarak çekilmiştir. ABD ve Taliban arasında yapılan Doha Anlaşması, çekilme sürecini belirleyen bir yol haritası oluşturdu. Anlaşma, Amerikan güçlerinin Afganistan'dan çekilmesini ve Taliban'ın uluslararası terörizme karşı taahhütlerde bulunmasını öngörüyordu.



ABD'nin çekilmesinin ardından, Taliban hızla Afganistan'ın kontrolünü yeniden ele geçirdi. Bu durum, ülkenin geleceği hakkında belirsizlikler yarattı ve uluslararası toplumda geniş bir endişeye yol açtı.



Sonuç



Amerika Birleşik Devletleri'nin Afganistan'ı işgali, 21. yüzyılın en önemli askeri ve siyasi olaylarından biri olarak tarih kitaplarına geçti. 11 Eylül 2001'deki saldırılar, ABD'nin dış politika stratejisini köklü bir şekilde değiştirdi ve Afganistan'daki uzun süreli askeri müdahaleye zemin hazırladı. İşgal, hem askeri hem de siyasi boyutlarıyla uluslararası politika üzerinde derin etkiler yarattı ve Afganistan'ın geleceği hakkında devam eden tartışmalara neden oldu.